Τετάρτη 23 Αυγούστου 2017

Βήσσανη 1888:Ενα μάθημα στό δεσπότη...


*Η Βήσσανη. Για μεγέθυνση της εικόνας πατήστε ΕΔΩ

(Άφήγησις Κ. Άναστασιάδη)

Στις άρχές Σεπτεμβρίου του 1888, ο τότε μητροπολίτης Βελλάς καί Κονίτσης, γηραιός Βασίλειος, απεφάσισε νά επισκεφθεί τά χωριά τής περιφερείας του για τελευταία φορά κάνοντας αρχή άπό τή Βήσσανη.

Τό Σάββατο άπόγευμα τής 5ης Σεπτεμβρίου, μέ το ηλιοβασίλεμα, οί μουχταροδημογέροντες, οι έφοροετπίτροποι, οι πρόκριτοι, όλοι οι άνδρες, γυναίκες καί παιδιά των σχολείων αρρένων καί θηλέων, συγκεντρώθηκαν στήν Κούλα γιά νά ύποδεχθούν τό Δεσπότη.
Ύστερα άπό λίγο, φάνηκε στά Βαθύλακκα νάρχεται μέ τήν άκολουθία του, οπότε άρχισαν οί καμπάνες νά χτυπούν χαρμόσυνα και σέ λίγο ό Σεβασμιώτατος έφθασε ... Έκεί εύλόγησε τά πλήθη, οί παπάδες καί οί πρόκριτοι του φίλησαν τό χέρι, καί έπειδή ήταν πολύ κουρασμένος τόν έπήγε όλο τό χωριό ως τό σπίτι του Δράσου, καβάλλα, όπου του είχαν τοιμάσει κατάλυμα...

Τήν επόμενη μέρα, Κυριακή, προσήλθε στήν εκκλησία όπου έγινε μεγαλοπρεπής λειτουργία και άπό τό δεσποτικό εκφώνησε έναν ωραίο λόγο συνιστώντας αγάπη καί ομόνοια γιά τήν πρόοδο καί τό μεγαλείο τής Βήσσανης. Κατόπι έκατσε στο δεσποτικό θρόνο του καί έπί δυο ώρες, όλο τό χωριό, άνδρες, γυναίκες και παιδιά περούσαν καί του φιλούσαν τό χέρι...

Επειτα άπ αύτό πήγε στό κατάλυμά του, άφού προηγουμένως άνεκοίνωσε, οτι θά έδέχετο έκεί τήν 3 μ.μ. (ώρα τουρκ. 9η) τούς μουχταροδημογέροντες, διδασκάλους, έφοροεπιτρόπους καί προκρίτους.

Πράγματι τήν προσδιορισθείσα ώρα, προσήλθαν όλοι οί άνωτέρω στό σπίτι του Δράσου, έφίλησαν τό χέρι του Σεβασμιωτάτου καί έκατσαν στόν μεγάλον τόν όντά... Έπηκολούθησε τό κέρασμα, εύχές στό δεσπότη τό "ώς ευ παρέστη" κ.λπ. καί ύστερα έβαλαν ένα τραπέζι μπροστά στό δεσπότη μ ένα δίσκο μέ κοτόπουλο τηγανισμένο προοριζόμενο φυσικά γιά τό δεσπότη...

Αρχισε ή συζήτησις πάνω σέ διάφορα θέματα έκκλησιαστικά, σχολικά και κοινοτικά, κατά τή διάρκεια τής οποίας ό Σεβασμιώτατος έτρωγε άπό τό κοτόπουλο καί έπινε καί κάνα ρακί, ένώ στούς άλλους έδινε μόνον ρακί μέ τό ποτήρι...

Όταν ήλθε ή σειρά του Γ. Νεάνθη [1] του λέγει ό δεσπότης: «Ελα δάσκαλε πάρε τό ποτήρι σου» και του το προσέφερε. Ο  δάσκαλος σηκώθηκε, τό πήρε, άλλ’ άντί νά τό πιει, άφού πρώτα ζήτησε τή σχετική συγγνώμη, αφηγήθηκε τά έξής: 
Μιά φορά είς τάς Αθήνας, άπέθανε ένας γέρων και τόν έπερνούσαν, κηδευόμενον, διά τό νεκροταφείον, άπό τά Χαυτεία. Τή στιγμή έκείνη όλοι οί θαμώνες τών καφενείων ήγέρθησαν πρός τιμήν του νεκρού και όταν μετά τό πέρασμα τής νεκροφόρου έξανακάθησαν, τότε εις έξ αύτών είπε: «Ξέρετε ποιός ήταν ό πεθαμένος; Ηταν ο Μίχο Γιαννάκης...»! Τότε ένας ήγέρθη καί «τί λές μωρέ είπε, ό Μίχο Γιαννάκης»! Καί έτρεξε γιά νά προφθάσει τήν κηδεία... Σέ λίγο όμως έπέστρεψεν καί όταν τόν ήρώτησαν που έπήγε, άπήντησε: «έπήγα νά τόν ρωτήσω γιατί άπέθανε. Καί τί σου είπε;—Μου είπε, οτι άπέθανε γιατί έπινε ρακί χωρίς μεζέ!!!
Όλοι οί παρευρισκόμενοι έγέλασαν τότε μέ τήν καρδιά τους, μέ τό όμορφο αύτό διήγημα του Νεάνθη, έν συνδυασμώ μέ τό γνωστό χιουμουριστικό του ύφος, ό δέ δεσπότης του προσέφερε ένα μεζέ καλόν άπό τό κοτόπουλο, λέγοντάς του: «Έλα βρυκόλακα... πάρτον.. σου άξίζει.,»
O δάσκαλος τόν πήρε εύχαρίστως, τόν έφαγε καί κατόπιν έπιε τό ρακί του, γιά νά μή πεθάνει...πίνοντας ρακί...χωρίς. μεζέ...

Πηγή: Σ. Στούπη:"Πωγωνησιακά και Βησσανιώτικα" Τόμος Β.

*Ο πίνακας (λάδι σε μουσαμά) στην κορυφή του κειμένου είναι του Βησσανιώτη Χρ. Ιλαρίδη και κοσμεί την αίθουσα της "Μάνας", έδρας της Αδελφότητας Βησσανιωτών στην Αθήνα.[Ψηφιακή επεξεργασία δική μου]


[1] Γ. Νεάνθης: Λόγιος και διδάσκαλος του Γένους απο τις Δρυμάδες Πωγωνίου.Διετέλεσε δάσκαλος στα Τσαραπλανά (σημερινό βασιλικό Πωγωνίου) και στο Χλωμό. Διασώζονται μάλιστα και μερικοί στίχοι του (τέλη του 19ου αιώνα) που γράφτηκαν για τους Τσαραπλανίτες με αφορμή διάφορες κοινοτικές έριδες:



[Οι κάτοικοι των τριών χωριών των Ριζών (Μέβγεζα, Ρομπάτες, Φραστανά) ασχολούνταν ιδιαιτέρως και με το τοπικό εμπόριο (Σπύρος Στούπης, «Πωγωνησιακά και Βησσανιώτικα») διακρίνονταν δε για την ευφυΐα τους που έφθανε μέχρι πανουργίας κατά τον Ευάγγελο Ψήμα. Το γεγονός δε τούτο έδινε αφορμή στον ποιητή Γεώργιο Νεάνθη από τις Δρυμάδες να λέει πολλές φορές: «Μέβγεσδα και Φραστανά φύραμα του Σατανά». http://palaiopogoni.gr/?p=59]

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Χ.Κ.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.